Merhaba girişimci ruh! Eğer yeni bir fikri hayata geçirdiysen, bir buluş yaptıysan ya da iş süreçlerini iyileştiren teknik bir çözüm geliştirdiysen, şimdi o fikri koruma altına alma zamanı gelmiş demektir. Zihnindeki o pırlantanın başkaları tarafından kolayca kopyalanmasını istemezsin, değil mi?
İşte tam bu noktada, Türkiye’de sınai mülkiyet haklarının en temel iki aracı devreye giriyor: Patent ve Faydalı Model. Her ikisi de buluşunu korumana yardımcı olsa da, aralarındaki farklar kritik öneme sahiptir ve yanlış tercihte bulunmak sana hem zaman hem de para kaybettirebilir.
Ben, dijital pazarlama ve girişimcilik dünyasında edindiğim tecrübeyle, seni bu karmaşık hukuki süreçlerin teknik detaylarına boğmadan, sade ve anlaşılır bir dille, adım adım ilerleyebileceğin net bir yol haritası sunmak için buradayım. Unutma, finansal özgürlüğe giden yol, yaratıcılığını güvence altına almaktan geçer.
Bu derinlemesine rehberde, sana Patent ve Faydalı Model başvurusu arasındaki 5 temel farkı en ince ayrıntısına kadar açıklayacak, ne zaman hangisini tercih etmen gerektiğini somut örneklerle gösterecek ve “Artık ben de yapabilirim!” hissiyle ayrılmanı sağlayacağım.
Neden Buluşunu Korumalısın? Girişimcinin Güvencesi
Girişimcilik zorlu bir yolculuktur. Saatlerini harcayarak, uykusuz geceler geçirerek geliştirdiğin teknik çözüm, senin en değerli varlığındır. Eğer bu varlığı korumazsan, büyük ihtimalle pazara senden sonra giren ve daha büyük sermayeye sahip bir rakip, fikrini hızla kopyalayabilir ve seni rekabetin dışına itebilir.
Sınai mülkiyet hakları (Patent, Faydalı Model, Marka vb.) bu riski ortadan kaldırır. Sana, buluşun üzerinde belirli bir süre için tekel hakkı tanır. Bu sayede:
- Pazarda rekabet avantajı elde edersin.
- Lisanslama yoluyla pasif gelir elde edebilirsin (Buluşunu kullanmak isteyen şirketlerden ücret alırsın).
- Şirketinin değerini artırırsın (Fikri mülkiyet, bilançoda büyük bir değer kalemidir).
- Yatırımcıların gözünde itibar ve güven kazanırsın.
Peki, bu koruma kalkanlarından hangisi senin için ideal? Önce temel tanımlarla başlayalım.
Patent Nedir? Büyük Buluşların Zırhı
Patent, teknik alanda yapılan bir buluşun sahibi tarafından belirli bir süre için üretme, kullanma, satma veya ithal etme hakkının başkalarına karşı korunmasını sağlayan belgedir. Patent alabilmek için buluşunun üç temel şartı yerine getirmesi gerekir:
- Yenilik: Dünya çapında daha önce kamuya açıklanmamış olması.
- Buluş Basamağı (Teknik İlerleme): İlgili teknik alandaki bir uzmanın kolayca akıl yürüterek ulaşamayacağı, teknik açıdan belirgin bir ilerleme sağlaması.
- Sanayiye Uygulanabilirlik: Teoride kalmayıp, pratiğe dökülebilir ve üretilebilir olması.
Faydalı Model Nedir? Hızlı ve Pratik Çözümlerin Kalkanı
Faydalı Model (FM), daha çok küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) veya bireysel girişimciler tarafından tercih edilen, Patent’e göre daha basit ve hızlı bir koruma türüdür. FM, mevcut teknolojilere yapılan pratik geliştirmeleri ve yenilikleri korumayı amaçlar.
FM’de iki temel şart aranır:
- Yenilik: Patentteki gibi dünya çapında yeni olmalıdır.
- Sanayiye Uygulanabilirlik: Üretilebilir ve kullanılabilir olmalıdır.
Faydalı Model’i cazip kılan temel unsur, Patent’teki “Buluş Basamağı” şartının aranmamasıdır. Bu, süreci hızlandırır ve maliyetleri düşürür.
Patent ve Faydalı Model Başvurusu Arasındaki 5 Temel Fark
İşte karar verme sürecini kökten değiştirecek, iki koruma mekanizmasının birbirinden ayrıldığı 5 kritik nokta. Bu noktaları iyi anlarsan, hangi yolda ilerleyeceğine kolayca karar verebilirsin.
1. Buluş Basamağı (Teknik İlerleme) Şartı
Bu, Patent ve Faydalı Model arasındaki en önemli ve ayrıştırıcı farktır.
Patent: Yüksek Eşik, Büyük İlerleme
Patent başvurularında, buluşunun sadece yeni olması yetmez. Aynı zamanda teknik alanda çalışan ortalama bir uzmanın kolayca düşünemeyeceği, bariz olmayan bir teknik ilerleme (buluş basamağı) sunması gerekir. TPE (Türk Patent ve Marka Kurumu) bu şartı titizlikle inceler.
Örnek Senaryo: Eğer sen, mevcut bir drone’un batarya ömrünü iki katına çıkaran yepyeni bir kimyasal bileşim geliştirdiysen ve bu, bilim dünyası için sürpriz bir ilerlemeyse, bu Patent alanıdır.
Faydalı Model: Bariz Olmayan İlerleme Aranmaz
Faydalı Model, buluş basamağı şartını aramaz. Bir buluşun Faydalı Model ile korunması için, mevcut teknik duruma göre “yeni” olması yeterlidir. Bu, genellikle mevcut cihazların, araçların, makinelerin veya kimyasal olmayan ürünlerin yapısal geliştirmeleri için idealdir.
Örnek Senaryo: Mevcut bir raf sistemine, ürünlerin düşmesini engelleyen, basit ama pratik, yenilikçi bir kilit mekanizması eklediysen, bu yenilik bariz olsa bile (bir uzmanın kolayca aklına gelse bile) yeni olduğu için Faydalı Model ile korunabilir.
2. Koruma Konusu ve Kapsam Kısıtlamaları
Koruma altına alınacak buluşun niteliği, hangi başvuru yolunu seçeceğini belirler.
Patent: Geniş Kapsam, Karmaşık Alanlar
Patent, teknik alanın neredeyse tamamını kapsar. Özellikle kimyasal maddeler, farmasötik ürünler, biyoteknolojik buluşlar, yöntemler (metotlar) ve bilgisayar programları gibi karmaşık ve soyut konular yalnızca Patent ile korunabilir.
Patent Kapsamındaki Konular:
- Kimyasal maddeler ve bileşikler (İlaç formülleri gibi).
- Biyoteknolojik buluşlar.
- Yöntemler ve üretim süreçleri (Örneğin, yeni bir endüstriyel boyama süreci).
- Cerrahi yöntemler (Her ne kadar uygulanması patentlenmese de, araçları patentlenebilir).
Faydalı Model: Yöntemler ve Kimyasallar Hariç
Faydalı Model’in kapsamı, Patent’e göre daraltılmıştır. Faydalı Model ile korunamayan, genellikle soyut veya sürece dayalı buluşlar şunlardır:
- Yöntemler (Metotlar): Üretim veya iş süreçleri koruma dışıdır. Sadece somut ürünler korunabilir.
- Kimyasal Maddeler: Maddenin kendisi Faydalı Model ile korunmaz.
- Biyolojik Maddeler: Biyoteknoloji alanındaki buluşlar.
Bu farkı akılda tutmak çok önemlidir. Eğer buluşun bir süreç veya kimyasal bir formülse, Faydalı Model başvurusu yaparak zaman kaybetmemelisin.
3. İnceleme ve Araştırma Süreci (Hız ve Maliyet)
Bir buluşun gerçekten korunmaya değer olup olmadığının belirlenmesi süreci, iki başvuru türü arasında tamamen farklı işler.
Patent: Zorlu İnceleme, Yüksek Güvenilirlik
Patent başvuruları, TPE tarafından hem araştırma hem de inceleme süreçlerinden geçer. Bu süreçler zaman alıcı ve maliyetlidir:
- Araştırma: Buluşun yenilik seviyesi dünya genelinde araştırılır.
- İnceleme: Araştırma raporu sonucuna göre, buluşun “buluş basamağı” içerip içermediği bir uzman heyet tarafından teknik olarak incelenir.
Bu detaylı inceleme, Patent’in hukuki açıdan çok güçlü olmasını sağlar. Patent aldığında, buluşunun gerçekten yeni ve teknik ilerleme sağladığı resmi olarak onaylanmış demektir. Süreç, itirazlar dahil, ortalama 3 ila 5 yıl sürebilir.
Faydalı Model: Basitleştirilmiş Süreç, Hızlı Tescil
Faydalı Model başvurularında, TPE sadece şekli (formal) inceleme yapar ve genellikle buluş basamağı incelemesi yapılmaz. Sadece yenilik araştırması yapılır (veya bazı durumlarda bu aşama da atlanabilir).
- Avantajı: Tescil süresi Patent’e göre çok daha kısadır. Ortalama 1.5 ila 2 yıl içinde belgeyi alabilirsin.
- Dezavantajı: Belgenin hukuki geçerliliği, Patent’e göre başlangıçta daha zayıftır, çünkü teknik ilerleme şartı incelenmemiştir. İhlal davası açıldığında, karşı taraf Faydalı Model’in geçersiz olduğunu iddia edebilir.
Eğer fikrini hızlıca pazara sürmek ve kısa vadede koruma sağlamak istiyorsan, Faydalı Model caziptir. Ancak uzun soluklu, devrim niteliğinde bir buluş için Patent gereklidir.
4. Koruma Süreleri ve Yenileme İmkânları
Sınai mülkiyetin süresi, yatırım planlarını ve lisanslama stratejilerini doğrudan etkiler.
Patent: Uzun Vadeli, 20 Yıllık Tekel
Patent, buluş sahibine başvuru tarihinden itibaren 20 yıl süreyle münhasır (tekel) hak tanır. Bu süre kesinlikle uzatılamaz ve yenilenemez. 20 yılın sonunda buluş kamu malı haline gelir.
Bu uzun koruma süresi, özellikle ilaç sektörü gibi Ar-Ge maliyetlerinin yüksek olduğu ve amortisman süresinin uzun olduğu alanlar için hayati öneme sahiptir. 20 yıl boyunca, fikrin üzerinde tam kontrol sahibi olursun.
Faydalı Model: Kısa Süreli, 10 Yıllık Koruma
Faydalı Model, başvuru tarihinden itibaren 10 yıl süreyle koruma sağlar. Bu süre de uzatılamaz veya yenilenemez.
10 yıllık süre, genellikle teknolojik ömrü kısa olan veya hızlı değişiklik gösteren ürünler (örneğin, tüketici elektroniğindeki küçük mekanik geliştirmeler) için yeterli kabul edilir. Girişimciler için bu, fikri hızla ticarileştirmek ve pazar avantajını kısa sürede kullanmak anlamına gelir.
5. Hukuki Güç ve İhlal Davalarındaki Konumu
Eğer bir rakibin buluşunu kopyalarsa, elindeki belgenin gücü büyük önem taşır.
Patent: Mahkemede Kanıtlanmış Güç
Patent, yukarıda bahsettiğimiz zorlu inceleme sürecinden geçtiği için, mahkemeler nezdinde büyük bir güvenilirliğe sahiptir. Patent sahibi, ihlal durumunda çok daha güçlü bir konumdadır.
Mahkeme, Patent belgesini görerek, buluşun zaten teknik ilerleme sağladığını kabul eder. Odak noktası sadece ihlalin gerçekleşip gerçekleşmediğidir. Bu, davaların sonuçlanma süresini kısaltabilir ve tazminat miktarını artırabilir.
Faydalı Model: Ön İnceleme Gerekliliği
Faydalı Model, Patent’teki derin teknik incelemeden geçmediği için, ihlal davası açıldığında karşı taraf genellikle Faydalı Model’in zaten geçerli olmadığını (yenilik şartını sağlamadığını) iddia edebilir.
Bu durumda, Faydalı Model sahibi davanın başında, buluşunun gerçekten yeni ve sanayiye uygulanabilir olduğunu mahkemede kanıtlamak zorundadır. Bu, hukuki süreçleri uzatabilir ve maliyetleri artırabilir. Faydalı Model, “hızlı koruma” sunar, ancak “hukuki mücadele” riski daha yüksektir.
Risk Uyarısı: Sınai mülkiyet hakları ihlalleri karmaşık ve maliyetli hukuki süreçlerdir. Başvuru yapmadan önce mutlaka bir patent vekili veya uzman bir avukatla görüşülmelidir. Bu makale hukuki tavsiye niteliği taşımaz.
Karar Verirken: Ne Zaman Patent, Ne Zaman Faydalı Model?
Şimdi elinde 5 temel fark var. Peki, pratik olarak hangi durumda hangi yolu seçmelisin?
Patent Tercihi İçin İdeal Durumlar
Eğer buluşun aşağıdaki kriterlere uyuyorsa, kesinlikle Patent yolunu seçmelisin:
1. Çığır Açan Yenilikler ve Metotlar
- Buluşun teknik alanda çalışan bir uzmanın bile tahmin edemeyeceği, beklenmedik bir teknik atılım içeriyorsa (Buluş basamağı yüksek).
- Buluşun bir süreç, yöntem veya bir kullanım şekliyse (Örneğin, yeni bir yapay zekâ algoritmasının kullanımı).
- Buluşun kimyasal bileşimler, ilaçlar veya biyoteknolojik ürünler içeriyorsa.
2. Uzun Vadeli Pazar Stratejileri
- Buluşun teknolojik ömrü uzunsa (20 yıla yakın).
- Lisanslama veya fikri mülkiyeti satma yoluyla büyük ve uzun vadeli gelir elde etmeyi planlıyorsan.
- Buluşun üretim ve Ar-Ge maliyeti çok yüksekse ve geri dönüş için uzun bir süreye ihtiyacın varsa.
Faydalı Model Tercihi İçin İdeal Durumlar
Faydalı Model, özellikle KOBİ’ler ve hızlı pazara giriş yapmak isteyen girişimciler için harika bir araçtır.
1. Mekanik Geliştirmeler ve Hızlı Çözümler
- Buluşun mevcut bir ürüne veya makineye yapılan pratik, yapısal bir iyileştirmeyse.
- Buluşun teknik ilerlemesi bariz olabilir ama yine de yeni ve işe yarar bir çözüm sunuyorsa.
2. Maliyet ve Hız Odaklılık
- Bütçen kısıtlıysa ve Patent’in yüksek araştırma/inceleme maliyetlerine katlanmak istemiyorsan.
- Pazara hızlı girmek ve korumayı hemen almak istiyorsan (10 yıl koruma senin için yeterliyse).
- Buluşunun teknolojik ömrünün 10 yıldan kısa olacağını düşünüyorsan.
Uygulama Aşaması: Başvuru Yol Haritası (Adım Adım)
Hangi yolu seçersen seç, başvuru süreci sistematik ve dikkatli olmayı gerektirir. İşte bu süreçte sana rehberlik edecek, TPE odaklı temel adımlar:
1. Dokümantasyon ve Hazırlık Aşaması
Başvurunun temeli, buluşunun teknik detaylarını doğru bir şekilde anlatan belgelerdir. Bu belgeler, başvurunun kabul edilip edilmeyeceğini belirler.
a. Tarifnameyi Hazırla
Buluşun ne olduğunu, tekniğin bilinen durumu ile arasındaki farkları ve faydalarını açıkla. Tarifnamenin son derece detaylı ve teknik olması gerekir. Bir uzmanın, tarifnameyi okuyarak buluşunu uygulayabilmesi şarttır.
b. İstemleri Belirle
İstemler, koruma altına almak istediğin buluşun yasal sınırlarını tanımlar. Bunlar, Patent/Faydalı Model belgenin en kritik kısmıdır. Genellikle deneyimli vekiller tarafından hazırlanması önerilir, çünkü yanlış veya dar yazılan bir istem, korumanı sıfıra indirebilir.
c. Özet ve Teknik Resimleri Ekle
Buluşun teknik resimlerini ve 50-100 kelimelik bir özetini hazırla. Resimler, buluşun detaylarını netleştirmelidir.
2. Resmi Başvuru İşlemleri
Başvuruyu TPE’ye online (EPATS sistemi üzerinden) veya fiziksel olarak yapmalısın. Başvuru anında, “rüçhan hakkı” (öncelik hakkı) kazanmış olursun. Bu, senden sonra aynı buluşu yapan birinin hakkının geçersiz olduğu anlamına gelir.
3. Araştırma ve İnceleme Aşaması (Farklılaşan Süreçler)
Patent Süreci: İnceleme Talebi
Patent başvurusundan sonra TPE, “Araştırma Raporu” yayınlar. Eğer rapor olumluysa, başvuru sahibi olarak sen (veya vekilin) ek bir ücret karşılığında “İnceleme Talebi” yapmak zorundasın. İnceleme talebi yapılmazsa başvurun hükümsüz kalır. Bu inceleme, buluş basamağının varlığını netleştirir.
Faydalı Model Süreci: Hızlı Tescil
Faydalı Model’de detaylı inceleme (buluş basamağı kontrolü) yapılmaz. Araştırma raporu yayınlandıktan sonra, eğer temel yenilik şartı sağlanıyorsa ve resmi eksik yoksa, Faydalı Model belgesi kısa sürede düzenlenir ve yayınlanır.
4. Belgenin Alınması ve Yıllık Harçlar
Başvurunun başarılı olması ve tüm itiraz süreçlerinin tamamlanmasıyla Patent veya Faydalı Model belgeni alırsın. Ancak koruma hakkını devam ettirmek için her yıl TPE’ye düzenli olarak yıllık harçları ödemen gerekir. Bu harçların ödenmemesi, belgenin hükümsüz kalmasına neden olur. Bu, sürdürülebilir bir girişimcilik maliyeti olarak planlanmalıdır.
Mini Vaka Analizi: Hangi Yolu Seçmeliyiz?
Girişimci Ahmet ve Araştırmacı Zeynep’in hikayesi, bu ayrımı daha net anlamamıza yardımcı olacak:
Vaka 1: Ahmet’in Akıllı Raf Sistemi (Faydalı Model)
Ahmet, e-ticaret deposu için, paketleme hızını %30 artıran, ergonomik ve modüler bir raf sistemi geliştirdi. Mevcut raf sistemlerini (tekniğin bilinen durumunu) alıp, tamamen yeni bir montaj sistemi ve eğimli yerleştirme mekanizması ekledi. Bu, büyük bir bilimsel atılım olmasa da, depo operasyonları için pratik bir yenilikti.
Ahmet, bu yeniliğin hızlıca pazarda yer etmesini istedi. 10 yıllık korumanın yeterli olacağını düşündü, çünkü depo teknolojileri 10 yılda büyük ihtimalle değişecekti.
Karar: Ahmet, Faydalı Model başvurusunu tercih etti. Daha düşük maliyetle, Patent’e göre daha hızlı bir koruma sağladı ve modüler sistemini hızla lisanslayarak pasif gelir elde etmeye başladı.
Vaka 2: Zeynep’in Biyoplastik Formülü (Patent)
Zeynep, sürdürülebilir yaşam teknolojileri üzerine çalışıyordu ve normal şartlarda 100 yıl sürecek plastik ayrışmasını, doğada sadece 1 yıl içinde sağlayan tamamen yeni bir biyoplastik formülü geliştirdi. Bu formül, kimyasal bileşimi ve üretim metodolojisi nedeniyle bilim dünyası için devrim niteliğindeydi.
Karar: Zeynep, buluşunun kimyasal bir madde olması, bir metot (üretim süreci) içermesi ve çok yüksek buluş basamağına sahip olması nedeniyle Patent yolunu seçti. 20 yıllık koruma, uluslararası lisans anlaşmaları yapması ve Ar-Ge maliyetlerini geri kazanması için hayatiydi.
Finansal Okuryazarlık ve Sınai Mülkiyet: Uzun Dönemli Gelir Stratejileri
Sınai mülkiyet hakları, sadece hukuki koruma değil, aynı zamanda güçlü bir finansal araçtır. Bir buluş, pasif gelir kapısı açmanın en etkili yollarından biridir.
Lisanslama ve Royalty Gelirleri
Başarılı bir Patent veya Faydalı Model aldığında, buluşunu kendin üretmek zorunda değilsin. Onun yerine, büyük üretim kapasitesine sahip firmalara buluşunu kullanma izni (lisans) verebilirsin. Karşılığında, o firmaların satışlarının belirli bir yüzdesini (Royalty) alırsın.
- Örnek: Yıllık 10 milyon TL ciro yapan bir firmaya Faydalı Modelini lisansladın ve %3 royalty oranı belirledin. Bu, sana her yıl, üretim yapmadan 300.000 TL pasif gelir sağlar.
Değerleme ve Yatırım Çekme
Finansal okuryazarlık, fikri mülkiyetin şirket değerini nasıl artırdığını anlamayı gerektirir. Girişiminin bir Patent veya bir Faydalı Model’i varsa, potansiyel yatırımcılar (Melek yatırımcılar, risk sermayesi fonları) bu fikri mülkiyeti somut bir varlık olarak görürler.
Unutmayın: Bir fikri mülkiyet belgesi, sadece hayalden ibaret olmayan, yasal olarak korunmuş bir iş modelinin kanıtıdır. Bu, yatırım turunda şirket değerini ciddi oranda yükseltir.
Etik ve Güvenilirlik İlkeleri
AdSense ve etik uyum kuralları gereği, buluş patentlemek “garantili gelir” vaadi değildir. Süreç, maliyetli ve sonuçları belirsiz olabilir. Ancak doğru strateji ile buluşunu ticarileştirme şansını en üst düzeye çıkarabilirsin.
DİKKAT: Buluşunun ticari başarısı, yalnızca patentlenmesine değil, aynı zamanda pazarın ihtiyacına, üretim maliyetine ve pazarlama stratejine de bağlıdır. Sınai mülkiyet, yalnızca koruma kalkanıdır, otomatik satış makinesi değildir.
Sonuç: Şimdi Harekete Geçme Zamanı!
Sevgili girişimci, artık Patent ve Faydalı Model arasındaki temel farkları net bir şekilde biliyorsun. Birisi (Patent) daha güçlü, daha uzun ömürlü ve teknik olarak daha derin buluşlar için; diğeri (Faydalı Model) ise daha hızlı, daha pratik ve mekanik geliştirmeler için idealdir.
Girişimcilikte en büyük düşman, eylemsizliktir. Fikrini koruma altına alma sürecini ertelediğin her gün, o fikrin başka biri tarafından geliştirilme ve tescil edilme riskini taşırsın. Fikrin, senin sermayendir ve sermayeni korumak finansal okuryazarlığın ilk adımıdır.
Unutma, teknoloji hızla ilerliyor ve koruma kalkanını ne kadar erken oluşturursan, pazar avantajın o kadar sağlam olur.
Şimdi sıra sende: Buluşunun niteliğini, pazar stratejini ve bütçeni gözden geçir. Bir sonraki adımın, TÜRKPATENT yetkilileriyle veya güvenilir bir patent vekiliyle görüşmek olsun. Fikirlerini finansal özgürlüğe dönüştürme yolculuğunda sana başarılar dilerim!
Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)
Hangi buluşlar Faydalı Model ile koruma kapsamına alınamaz?
Faydalı Model ile koruma kapsamına alınamayan başlıca konular; yöntemler (metotlar), kimyasal maddeler, biyolojik maddeler, farmasötik ürünler ve bu maddelerin elde ediliş süreçleridir. Faydalı Model, genellikle makine, cihaz veya yapısal geliştirmelere odaklanır. Eğer buluşunuz bu kısıtlı alanlardan birine giriyorsa, tek seçeneğiniz Patent başvurusu yapmaktır.
Faydalı Model başvurusu, Patent başvurusuna çevrilebilir mi?
Evet, başvurunun yapıldığı tarihten itibaren belirli bir süre içinde (genellikle 1 yıl) ve henüz TPE tarafından işlem görmemişse, Faydalı Model başvurusu Patent başvurusuna dönüştürülebilir. Bu dönüşüm, genellikle başvuru sürecinin başında yanlış bir değerlendirme yapıldığında tercih edilir ve rüçhan (öncelik) hakkınızı korur.
Patent veya Faydalı Model başvurusu ne kadar sürer?
Patent başvurusu, kapsamlı inceleme ve itiraz süreçleri nedeniyle genellikle 3 ila 5 yıl sürebilir. Faydalı Model başvurusu ise, inceleme gereksinimleri daha az olduğu için, ortalama 1.5 ila 2 yıl içinde sonuçlanabilir. Süreler, TPE’deki iş yoğunluğuna ve itiraz edilip edilmemesine göre değişebilir.
Patent ve Faydalı Model koruması kaç yıl geçerlidir?
Patent koruması, başvuru tarihinden itibaren 20 yıl süreyle geçerlidir ve yenilenemez. Faydalı Model koruması ise 10 yıl süreyle geçerlidir ve bu süre de uzatılamaz. Her iki koruma türünde de hakkın devamı için yıllık koruma harçlarının düzenli ödenmesi zorunludur.
Başvuruyu yaparken bir vekil kullanmak zorunlu mudur?
Hayır, zorunlu değildir. Ancak Patent ve Faydalı Model başvurularında “istem” ve “tarifname” yazımı son derece tekniktir ve hukuki sonuçları vardır. Yanlış hazırlanan bir belge, buluşunuzun yeterince korunmamasına neden olabilir. Bu nedenle, sürecin uzmanlık gerektiren kısımları için TPE nezdinde kayıtlı bir patent vekili ile çalışmak, başarı şansınızı önemli ölçüde artırır.
Sınai Mülkiyet haklarımı uluslararası alanda nasıl koruyabilirim?
Patent veya Faydalı Model koruması sadece Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde geçerlidir. Uluslararası koruma için, başvuru tarihinden itibaren belirli süreler içinde (genellikle 12 ay) WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) tarafından yönetilen PCT (Patent İşbirliği Anlaşması) yolunu veya bölgesel başvuru sistemlerini (EPO gibi) kullanmalısınız. Bu, size diğer ülkelerde de başvuru yapma önceliği tanır.
